Šahnomə

Šahnomə («Šahon kitob») — ironə xəlǧon millijə epose, farsi ədəbijoti ənteǧəjnə abidəj. Šahnomədə cy ǧədimə vaxtonku tosə VII əsri Islami omej Ironi taryxiku votə bejdə. I gylə myəllifi dastiku bešə ən dyrozə poemə hisob bejdə: umumi žəgo dyžde ki, «Iliada» u «Odissejə» ičo pegətoš əv cəvonsə dy kərə jole.

Umumi məlumot

«Šahnomə» šeirə gyrdə kardə byə u prozə nyvyštə byə məčmuon nome, cəvonədə ən dyždə gylə Firdovsi epopejə, kom 976-1011 soronədə nyvyštə byə. «Šahnomə» Samanidon vaxtədə bino be u Samanidon vylo bəpeštə cy Mahmud Gaznevi vaxtədə oryxnijə be u bəj həsr kardə be. Šeiron iminə nom «Hudaj-nomə» be, pešo «Šahnomə» nom bə məjdon beše.

Firdovsi «Šahnomə» 30 sori myddətədə nyvyštejdəbe, u ironyžon folklori vej əjo gyrdə kardyše. Əcəj səpe ko kardejədə əv syvoj mysylmonə taryxiku, ironyžon ǧədimə mifonku, Islami bə nav eposiku, Avestəku pegətəše. Firdovsi bə poemə cy Dakiki həzo gylə bajaton dəǧandyše, komon əv nyšynəše oryxnije u čyvonətijədə marde.

Šahnomə bə se poə čo karde bəbe: mifoložijə, ǧəhrəmonə u taryxinə.