Feil
Feil - Bə hol-hərəkəti nüšon doə nitği poəon feil votedən.
Feilon bə "çiç kardıše?", "çiç kardedə?", "çiç bəkarde?" parson cəvob doedən.
Feili zamanon[sərost bykə | kodi sərost karde]
Feilon hərəkəti çı kom zəmanədə icro be nüšon doedən. Tolıši zıvonədə feili se zamanıš heste:
Dəvardə zaman[sərost bykə | kodi sərost karde]
Feili dəvardə zaman hərəkəti icra be dəvardə vaxtədə nüšon doedə. Dəvardə zaman bə "çiç kardeše?" "çiç kardəše?" "çiç kardedəbe", "çiç əkə?" soalonədə qıləy cəvob doedə. Feilon həm bə zamani, həmən bə šəxson qoroš dəqeš bedən.
Çı feilon dəvardə zamanədə bə šəxsi iən zamani qoroš dəqeš be nüšon doə cədvəl:
| Šəxson | Təkədə | Cəmədə |
|---|---|---|
| İminə šəxs | Mı handıme Mı vindıme Mı šim |
Əmə handımone Əmə vindımone Əmə šimon |
| Dıminə šəxs | Tı handı (je) Tı vindı (je) Tı šıš |
Šımə handıyone Šımə vindımone Šımə šiyon |
| Seminə šəxs | Əv handıše Əv vindıše Əv še |
Əvon handıšone Əmə vindıšone Əvon šin |
Isətnə zaman[sərost bykə | kodi sərost karde]
Feili ısətnə zaman çı hərəkəti ısətnə zamanədə be nüšon doedə. İsətnə zamanədə feil bə šəxson qoroš dəqeš bedə. Məsələn: Mı votedəm, Tı votedəš, Əv votedə, Əmə votedəmon, Šımə votedəyon, Əvon votedən.
Feili isətnə zaman bə "çiç kardedə?" soali cəvob doedə.
Feilon ısətnə zamanədə bə šəxsi iən zamani qoroš dəqeš be nıšon doə cədvəl:
| Šəxson | Təkədə | Cəmədə |
|---|---|---|
| İminə šəxs | Mı ašmardedəm Mı nəvedəm Mı doedəm |
Əmə ašmardedəmon Əmə nəvedəmon Əmə doedəmon |
| Dıminə šəxs | Tı ašmardedəš Tı nəvedəš Tı doedəš |
Šımə ašmardedəyon Šımə nəvedəyon Šımə doedəyon |
| Seminə šəxs | Əv ašmardedə Əv nəvedə Əv doedə |
Əvon ašmardedən Əmə nəvedən Əvon doedən |
Omə zaman[sərost bykə | kodi sərost karde]
Feili omə zaman çı hərəkəti omə zamanədə be nüšon doedə. In zamani bə əməl varde qoroš bə feilon əvvəl "bə-" ünsüri əlovə karde lozime. Məsələn: Həsən bərome mašini; Mašin bəše də bo.
Feili omə zaman bə "çiç bəka?" soali cəvob doedə.
Omə zamani feilon bə šəxson qoroš dəqeš be nüšon doə cədvəl:
| Šəxson | Təkədə | Cəmədə |
|---|---|---|
| İminə šəxs | Mı bəməsem Mı bərəxem Mı bəvotem |
Əmə bəməsemon Əmə bərəxemon Əmə bəvotemon |
| Dıminə šəxs | Tı bəməseš Tı bərəxeš Tı bəvoteš |
Šımə bəməseyon Šımə bərəxeyon Šımə bəvoteyon |
| Seminə šəxs | Əv bəməse Əv bərəxe Əv bəvote |
Əvon bəmesən Əmə bərəxen Əvon bəvoten |