Portal mədənijət həftə vyžnijə nyvyštəj/Arxiv

Сe Vikipediá

Ce intibah devri fəlsəfə

Fəlsəfi fikri tarixədə intibah devri fəlsəfə əsas vyrə gətedə. Ym fəlsə ənənəvi čəmijjəti bohrangyləjən iminə sənaje čəmijjəti ofajə be devrədə (XIV sasor –XVII sasori syftə) Avropadə (ən vejən Italijada) kilsə de sxolastika vəjnə mubarizədə ofajə byə.

İntibah devri fəlsəfə cy Antik devri fəlsəfə əsas pegətedəbe. Ce təbiəti fəlsəvonon sxolastika de sxolastik aristotelvonəti vəjnə bedəbin. Elməddə nujə mejlon Leonardo Da Vincini, Nikolaj Koperniki, Iohann Kepleri, Galileo Oalileji nyvyštəjonədə vinde bedə.

Ce dynjo elm, mədənijjət fəlsəfi fikir tarixədə Leonardo Da Vinci (1452-1519) əsas vyrə gətedə. Əv cy intibah devri rəssam, rijazijjatvon. mexanik be. Leonardo ce dynjo həgigəton de elmi ro bəsə dəše fəlsəfə əsas vəzifə hisob kardedəbe. Əv votedəbe həgigət i gyləj, əvən dini ne elmi əsas pegətedə.

Nujə təbiətšunasəti əsas alimonəd gyləjən Nikolaj Kopernik (1473-1543) be. Əcəj ən jolə ko helisentrik sistemi pijədo karde be. «Səma čisimon devrany həggədə» əsərəd ym sistemi əsasonyš izah kardəšbe. Cy italjan fəlsəfə ən jolə filosofonədə. təbiət fəlsəfə ofajə kardəkəsonədə gyləj Bernardo Telezio(1509-1583) bə. Əv votedəbe hər čynəvə čisme, maddij hərəkət de ovaxte bə jəndy vəjnə bə 2 ǧuvvon-sard de gami čangədə ofajə bedə. əcəj fikir žoǧo be be «  (bə dumo dəvard...)