Numunə:Portal Ədəbiyot vıjniə məqalə
Ədəbiyyot
Ədəbiyot sıxanə sənətonədə qıləye ki, obrazinə holədə nişo doydə insoni, cəmiyəti fikfamon, çəvon dumoton, orzu-piyəyon.
Tolışon ədəbiyotən ofəyə bedə, pərvəriş qətedə de dıqlə ro: şifahinə iyən nıvıştəynə. Çı nıvıştəynə ədəbiyoti de şifahinə ədəbiyoti arədə hestışone jinə fərqon:
- Şifahinə ədəbiyot qəvonədə- şifahi holədə, nıvıştəynə ədəbiyot esə boy de nıvışte-nıvıştə holədə ofəyedə, pevolo bedə.
- Şifahinə ədəbiyot vey-vey ğədime çı nıvıştəynə ədəbiyotisə.
- Şifahinə ədəbiyoti bedənişe konkretə mıəllif, anonimə ədəbiyote. Həməxəlqi ofəyəvonəti məhsule. Nıvıştəynə ədəbiyot esə boy mıəllifinə ədəbiyote, yani hestışe fərdiyə mıəllif.
- Şifahinə ədəbiyoti kali qıləyon hestışone veyə varianton, esə boy nıvıştəynə ədəbiyoti hestışe iqlə variant.
- Nıvıştəynə ədəbiyot oqətedə ıştə ofəyəbə devri zıvonə-uslubə xusyəton, şifahinə ədəbiyot ne.
Həm nıvıştəynə , həm şifahinə ədəbiyoti hestışone se ədəbiyə cur:
- Lirikə cur
- Epikə cur
- Dramatikə cur
DƏBASTONƏ
1. Lirikə cur
2. Epikə cur
3. Dramatikə cur
4. Ədəbiyotzınəti
Lirikə cur
Lirikə cur adətən de nəzmi bedə: yani baxş (təqti), qafiyə, vəzn, ahənqış bıə nıtqi formədə) İyo əsosinə vırə qətedə insoni fikfami, rufi ovqati emosionalə (hissi) ifodə kardemon iyən pehandemon.
Şifahinə lirikə curi janron: Aşiqonə çosətron// boyatiyon, vərsəğeyon, əloləyon, kırdiyon, loloyon, noləyon, lovəyon, şikaton, yasə noləyon, nozon, mahneyon... (bə dumo dəvard...)