Portal tarıx haftə səçınyə nıvıştəy/Arxıv
Ğədimə Misir – Çı Afrika xəremi-xəşəxuni səmtisə çı Niləru ovəyzi orəxədə keşvəre.
Bə Misiri jimon doə Niləru çı Mionə Afrikədə bə qolonku səş peqətəşe. Im ru 700 km ro şure-şure de şami bə Mionə dıyo (Aralıq) emedə. Bə dıyo emə vırədə Niləru bə dı xıçə poə bedə ğəc bedə. Penə vıronku bino peqətə Niləru şamadə vırə qətə zəminonədə Misir vırə qətedəbe. Çəmə e.b.n. V-IV həzosoronədə çı jimoni binoə onemoni vılobəpeşt Misirədə qədə-qədə hırdə keşvəron oney bino bedə.
Bənəy Şumeron iyo hár gıla məhol ıştən –boştə səbəsojbey Çəvon mərənqoə şəhər keşvəri bə ro noə riə, ləşkər iyan ıştən əleydə Xıdoşon hestbeşone.Im məholon de yəndı dastbədast dodəbin i bedəbin yaən ki,deyəndı dave (čang) kardəbin. Mande peşo iconəti bey havər şe-şe ve bey bə -Penə (Xəremi) iyan Jinə (Nıso) latə co-co bin.Çı latə-laton yolon de dave eğandero,hejo dıloşonbə bə iconəti bon.Bı vaxti çı Misiri “oroğ-toroği navonə vaxt” votə bedə.E.b.n. III həzominə sori dair bə sığə vəslonədə çı ğədimə Misri xəremi podşon nomə ášmárd nıvıştə bə. Mande be bəzıne ımon podoşo nin,qasbuən çı gıla oroğ-toroği siprişoninbu. Mılxəs çə vaxton barədə bəməku zınəy kame iyan “oroğ-toroği navonə vaxt”-i çanədə jimonış kardəşe,əyən zındənimon.Mande e.b.n III həzosorondə iqləliə keşvəri bey votedən çəyoən iyo 2 gıla podoşo oroğ-toroğ bə.Çı Misiri tarix çiyo bino bedə.Bə Misiri podoşon “firon”-on votə bən. Aşmardə bedə ki,çı Misiri bə 30 gıla nezi podoşoə oroğ-toroğış bəşe. (bə dumo dəvard...)