Tolyšə poezijə
Tolyšə poezijə — əlbəttə, devri tələbi nəzəo dəvoneədə bə tolyši dərč byə bədiijə vəslonədə movzu rəngbərəngəti cəš karde tikəj cocin bebəše. Ənčəx ružnomonədə dərč byə šeeron, nyvyštəjon dijə kardeədə vində bedə ki, ijo əsasən 2-3 movzu aktuale: təbiəti təsvir ( “Əvəsor”, “Vylə bog”, “Bog”...); ingilabi pafos (“Ǧyzylə gošun”, “Jonzə sor”, “Apreli sogətonədə”. “Oktjabr”, “Ingilabi bəpeštə”, “Rəhbərymon bə həmro Stalini”, Rušnəj egynije”...); təsərrufatə koon tarif karde ( “Kolxozcijon”, “Traktor”, “Caj”, “Moldorəti hovuž bedə”...) 30- nə soron poezijədə nobənoə žanron bə tolyši nyvyštə biə əsəronədən yštəni bə buruz dojdə. Məsələn, žinə šerə vəslə məsnəvi (git-git gafijəjnə) formədəj: Bin cy xose cəmə bog, Limo cajə vylə tog.
Livə kavu, mivə zard, Bə dešmeni dojdə dard. (İ.Bəširov “Bog”. “ST”, 31.12.1935. N- 69 (327)
Əksər šeeron coli (har bəndyš co sətirbyə šeeron) šikilədəj:
Həsrət kəšdəbiš ty tolyšə kinə, Egynje bə maholmon bəcəj astovə. Cimənon, hijonədə əməni cəš əkə, Sovxozi, kolxozi hijonədə ki caj... (G. Kazymov. “Caj”. “ST”. 07.11.1935. N- 62(320)
Coknəj be ki, oməjš bešiš by məhol, Vej xosə bomejš ty , ha nozə caj. Tolyši məholi dənoj ty bə jod, Cəmə bogonədə recin biš ty caj... (Ə. Hummət. “ST”. 31.12.1935. N- 69 (327)