Xolcəvonəti

Pazyryki xolcə, Ermitaž

Xolcəvonəti — ǧədimətiku xolcə bofte sənət.

Xolcəvonəti taryx

Ǧədimə vaxtonku de xolcəvonəti odəm məšǧul bejdə. Xolcəvonəti vətən Iron hisob bejdə. Həšipemə kuc kardə xəlǧon panə xolcon boftedəbin bo rəjrə kə soxte gornə. Kuc kardə žimonədə xolcon cy vojku, hušiku mydofijə kardəbin, kəj čo-čo kardejdəbin ijən rəvošin kardejdəbin. Xolcə bə nəčiməsənəti əsər ovašte bəzyne be kejnə kuc kardə xəlǧon bynyšt bin.

Iminə ǧədimə xolcə kom ysətən mandə, 2000 sor bə nav boftə byə. 1949 sorədə sovet arxeolog Sergej Rudenko Sibirədə Pazyryki bandonədə podšoə kurgani kandejədə pəjdo kardyše. Nomyš xolcə de kandə bandon nomi səše «Pazyryki xolcə». Xolcə yštənən pašmə xovinə kətone, končo cy aspon, gənzon, grifonon šikilon boftə byəbin. Xolcə de angylə bofte texnikə soxtə byə kom ysətən oko doə bejdə. Ym xolcə ogətə byə bə cəj gornə ki əv de ǧədimə adəti šejro de yštə xyvandi dəkandə byəbe. Vaxt bəpeštə əcəj ǧəbi dyzdijəšone, vejni cijon həmmə dyzdiješone syvoj xolcə. Bešejədə dyzdon ǧəbi nyžəšone. Ov de həvo bə dyləton dəšejdəbin, ijən žəgo šərton soxtyše ki xolcən šəxtə žəše. Ysət Pazyryki xolcə Ermitažədə ogətə bejdə.

XIV əsrədə Avropədə iminə kərə dəvinə kardejdəbin xolcon bofte ijən cy Həšipeməku texnologijon ijən rəsmon surət bekardejdəbin. Pešo XVII əsrədə Avropədə yštə originalə dizajnədə xolcon bešejdəbin ijən əvon cy Həšipemə xolconku fərǧ dojdəbin. Ǧədimə vaxtonədə xolcon məišətədə oko dojdəbin, həmən hərbi əməlijotədə.

XVIII əsrədə xolcon mašin boftə istehsol onoə be. Iminə xolcə fabrikon Ingiltərədə 1751 sorədə Kidderminster ijən 1755 sorədə Aksminster šəhəronədə okardə bin. 1806 sorədə fyrəngystonyžə boftəkəs Lion Žozef Žakkard yštənboftə dəzgoh soxtyše, končo čurbəčurə naxšinə parcə ijən xolcon bofte bedəbe.

Ədəbijot

• Ковры и ковровые изделия. Учебное пособие. — К.: Центр учебной литературы, 2006. — 112 с.
• Левин Л. М., Свердлин В. Н. Ковры и ковровые изделия. — М.: Госторгиздат, 1960. — 143 с.