Gutbi kəfšənon

Antraktidə-Zamini ən bısoədə materik inən qitə buə bitov Nıso niməkurrədə vırəbedə inən dı Nısoə okeani qırd bedə.Kəfşənış 14,4 milyon km2-e ki, ımən çı Antraktidə Zamini kəfşəni qorə 5-nə ən yoə materike.Materiki 98% mionə pani 1,6 km buə dı biə lu edoəbuə. Atraktidə həmə materikonsə ən sard, ən kulokin inən ən bılındə buəqıle inən ve kam vovoş eqınıe səbəbədə materiki dılə kəfşənon dınyo ən yolə biə səhraye.Antraktidə hejo jimonbıdə əholiş ni inən ğədimə insonə məskənon riz ni.Əncəx bə sardi dəvomış buə bənə ovisıpə inən pinqivinon conlion Antraktidə sokinonin.

Materiki kəşfiku xəyli bənav Terra Australis(Nısoə zamin) inən Terra İncoqnito(Naməlumə zamin) həxədə əfsanə inən spekulyasiyon bıbuən, Antraktidə iminə kərə 1820-nə sorədə Rusiyə tərəfədə təşkil kardəbuə Mixail Lazarev inən Faddey Bellinhauzeni ekspedisiyə kəşfış kardə.Lokin, çətinə həvo şərait inən çı qitə aməndə kəfşəonoku təcrid be beşnə devrondə əy tədqiq kardeədə çətinətiş vare. Im rúž Antarktidə huquqi inən beynəlxalq statuti 1959-nə sorədə 12 keşvəri tərəfədə ğolışon kəşə inən ısə 45 iştərakbıkə tərəf molikbuə Antraktidə muqavilə muəyyən kardedə.Bə muqavilə əsoən əyo hərbi sınağon dəvordonie inən faydali kandeyon bekarde əbuni.Antarktidə səpe heç qıle keşvəri suverenəti molik be əzıni.Hozoədə co-co keşvəronku 45 həzoku vey tədqiqatçi bə Antarktidə aid tədğiqaton bardedn. Antarktidə biə lu 4 kilometr nığıliədə Xəşəxunə dəryaçə vırəbedə.

Kəfşənə iddion

Antarktidə muqavilə qorə materik bə hiç qıle keşvəri məxsus ni inən bəy kəfşənə iddio karde əbuni.Bımi nıquşdoə keşvəron, Norveç, Dıjdə Britaniyə, Avstraliyə, Nuə Zelandiyə, Çili inən Arqentinə bı materiki co-co poə iddioşon heste.

Marağinə fakton

Çı Antarktidə muqavilədə materik bə heç qıle keşvəri aid nıbuən çəy ıştəni telefonə kodış (672) heste