Portal:Taryx

Сe Vikipediá

Taryx portal xəš oməjon

Taryx - ǧədimədə insonon coko žimon karde, cəvon žimonədə kon hodison bəsə ome, žimonondə coko inən coknəj ovaxtə be bə šikil egynije omutə ičtimai elme.

Taryxi dovron

Ǧədimə Dynjo

Mijonə əsron

Nujə dovr

Ən nujə dovr

Həftə vyžnijə nyvyštəj

Ğədimə Misir
Ğədimə Misir

Ǧədimə Misir – ce Afrika xəremi-xəšəxuni səmtisə ce Niləru ovəjzi orəxədə kešvəre.
Bə Misiri žimon doə Niləru cy Mionə Afrikədə bə golonku səš pegətəše. Ym ru 700 km ro šure-šure de šami bə Mijonə dyjo (Aralyg) emedə. Bə dyjo emə vyrədə Niləru bə dy xycə poə bedə ǧəč bedə. Penə vyronku bino pegətə Niləru šamadə vyrə gətə zəminonədə Misir vyrə gətedəbe. Cəmə e.b.n. V-IV həzosoronədə ce žimoni binoə onemoni vylobəpešt Misirədə gədə-gədə hyrdə kešvəron onej bino bedə.
Bənəj Šumeron ijo har gylə məhol yštən–boštə səbəsožbej Cəvon mərəngoə šəhər kešvəri bə ro noə riə, ləškər ijən yštən əlejdə Xydošon hestbešone.Ym məholon de jəndy dastbədast dodəbin i bedəbin jaən ki,dejəndy dave (čang) kardəbin. Mande pešo ičonəti bej havər še-še ve bej bə -Penə (Xəremi) ijən Žinə (Nyso) latə čo-čo bin. Ce latə-laton jolon de dave eǧandero,hežo dylošonbə bə ičonəti bon.By vaxti cy Misiri “oroǧ-toroǧi navonə vaxt” votə bedə.E.b.n. III həzominə sori dair bə syǧə vəslonədə ce ǧədimə Misri xəremi podšon nomə ašmard nyvyštə bə. Mande be bəzyne ymon podošo nin,gasbuən cy gylə oroǧ-toroǧi siprišoninbu. Mylxəs cə vaxton barədə bəməku zynəj kame ijən “oroǧ-toroǧi navonə vaxt”-i canədə žimonyš kardəše,əjən zyndənimon.Mande e.b.n III həzosorondə igləliə kešvəri bej votedən cəjoən ijo 2 gylə podošo oroǧ-toroǧ bə. Ce Misiri tarix cijo bino bedə.Bə Misiri podošon “firon”-on votə byən. Ašmardə bedə ki, ce Misiri bə 30 gylə nezi podšoə oroǧ-toroǧyš bəše. (bə dumo dəvard...)

Zyndəjon?

Numunə:Portal tarıx zındəyon?

Vyžnijə šikil

Səfəviyon

Tožə məǧolə okə

Tožə məǧolə nyvyštejro iminə nubədə bəpe məǧolə nomi byvyžnəjon. Pešo, həminə nomi "kodi dumo əlovə bykardən", "Tožə məǧolə okə" dygmə egətən. Əgəm həminə myžorədə čo gylə məǧolə heste, šyməni bə həminə məǧolə bəvyǧande. Deštə zynəjon ə məǧolən gənčin karde bəzynejon. Dastpocə bykən ki, məǧolə elmi-bədii uslubədə hozo bykən. Məǧolə cənədə əhotənin bybu, ənədə Tolyšə Vikipedia zəngin bəbe. Ovandəti orzu kardəmon!


Vıjniə məqalə

Romə İmperiyə
Romə İmperiyə

Romə Imperijə (lat. Imperium Romanium) e.n. 27 ə. 476 - nə soron torixiədə Romə Respublikə əvəzəkə və Ǧədimə Dynjo, ijən Ǧədimə Romə torixədə səmərənin vyrə gətə davlət. Romə ərozi Respublikə vaxtədə jol be bino bə. İmperator Trajani hukmranəti devrədə ən jolə nogtə - 5 900 000 km² rəsə. Imperijə tarix ǧədimə Romə kišvərədə imperator Avgustini hukmranəti və cəj bə pešt beə devr əhatə kardə. Imperijə devri bə nav 500 sor vaxtədə mevčud beə Romə Respublikə can gyla čang vindəšbe. Bə devrədə Ǧədimə Romədə beə kali hadison - Juli Sezari ta cəj žimoni oxo diktator təjin karde (e.b.n. 44), Oktaviani Aktium čangədə ǧalib ome (2 sentjabr e.b.n. 31) və Romə Senati əj šərəfin Avgust nomi doj (16 janvar e.b.n 27). E.b.n 31- nə soriku Romə torixi tožə səhifə beə imperijə devr bino bə. Romə ən zumad imperija pegardə. Ym Ymperijə yštə tərkibi Aralygə dyjo, Xəremə Amerikə, Avropə xəjli vyrə daxil karde.

Pojtəxt - (e.b.n. 27 - e.330) Romə (e.b.n. 330 - e.395) Konstantinopol (bə dumo dəvard...)
Çe Dıminə dınyo canqiku kali şiklon
Çe Dıminə dınyo canqiku kali şiklon

Dyminə dynjo čang (1 sentjabr 1939-2 sentjabr 1945).

Ce Dyminə dynjo čango bino be

Peš Iminə dynjo čangi Versal mugavilə dəvasə bəbe. Ve almanon de ym mugavilə rozi nybin. Ym mugavilə əcəvon cašadə Almanja hurmətiku eǧandəbe. 1933-inə sorədə Almanjadə Adolf Hitler bə həkimijjət oməj. Ce Hitleri sijasəti əsos ym bedə ki, Almanja bəpe dynjo rəhbər bybu. Almanja 1 sentjabr 1939-inə sorədə bə Polša hučum kardedə. Dymijən Dyminə dynjo čang bino bedə...(bə dumo dəvard.)

Əloǧəjn portalon

Numunə:Portal tarıx əloğədor portalon

Kategorijon